J.L. Moreno ontwikkelde de sociometrie, een methode om sociaal emotionele relaties te meten. Schriftelijk en in actie in een groep en individueel. Hij bestudeerde de relatie tussen sociale structuren en het psychische welzijn. Sociometrie wordt ook wel gebruikt bij onderzoek van groepsrelaties. De sociometrie wordt gezien als voorloper van sociale netwerkanalyse en sociale psychologie.
Moreno definieerde de sociometrie als “het onderzoeken van de evolutie en organisatie van groepen en de positie van individuen binnen die groepen”. Doel van de sociometrie is om vastgeroeste onzichtbare patronen te doorbreken (en daardoor sociale problemen op te lossen). Sociometrische onderzoeken onthullen verborgen structuren die zicht geven op hoe mensen in groepen verbonden zijn: allianties, subgroepen, verborgen gedachten, verborgen agenda’s, ideologische overeenkomsten, etc.
Criteria !
Belangrijk om te melden is dat het niet alleen gaat om de keuzen alleen, ook de diepere motivatie krijgt een plek. Begegnung/ encounter of te wel de ontmoeting staat centraal. Ontmoeting in het hier en nu tussen twee of meerdere mensen. Tele of te wel de uitwisseling van wederkerige gevoelens tussen personen in de hier en nu situatie speelt een grote rol. Het gaat om zonder woorden gewaarworden van de relatie tussen mensen, onzichtbare band die de groep bij elkaar houdt. Het betreft zowel positieve als negatieve gevoelens.
Op scholen wordt er vaak gebruik gemaakt van sociometrie. De sociometrie geeft gerichte informatie, die de leerkracht kan gebruiken om het groepsklimaat te verbeteren. Een van Moreno’s vernieuwingen in de sociometrie was de ontwikkeling van een sociogram, een systematische methode om individuele personen (en de relaties tussen individuen) grafisch voor te stellen binnen een groep, via punten. Het maken van een sociogram legt dus een sociaal netwerk bloot. Het basisbegrip dat in sociometrie wordt gebruikt, is dat van het sociale atoom. Het definieert het individu niet als een enkel wezen, maar als een netwerk van relaties waarvan hij de thuisbasis is.
Extra om te melden: binnen de sociologie heeft de sociometrie twee hoofdtakken: “research sociometry”; en toegepaste sociometrie. Door sociometrie creëert psychodrama relaties tussen groepsleden zodat ze in staat zijn om als therapeutische agenten voor elkaar te fungeren.